Yeşeya 7:14'te İsa'dan Söz Edilmiyor mu? (Almah Kelimesi)
- İŞTE! ARTIK BİLİYORUM
- 13 May 2023
- 7 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 19 May 2023
Yeşeya 7:14'te şöyle söyler:
"Bundan ötürü Rab'bin kendisi size bir belirti verecek: İşte, kız gebe kalıp bir oğul doğuracak; adını İmmanuel koyacak."
İsa'nın Öğrencisi Matta bu ayetin İsa'nın doğumuna ilişkin bir önbildiri ya da bir kehanet olduğunu belirtmiştir.
Ayette şöyle ifade eder:
"Bütün bunlar, Rab'bin peygamber aracılığıyla bildirdiği şu söz yerine gelsin diye oldu: “İşte, kız gebe kalıp bir oğul doğuracak; adını İmmanuel koyacaklar.” İmmanuel, Tanrı bizimle demektir. Yusuf uyanınca Rab'bin meleğinin buyruğuna uydu ve Meryem'i eş olarak yanına aldı."
(İncil - MATTA 1:22-24)
Öte yandan Ortodoks Yahudi savunucuları, Yeşeya 7. bölümdeki kehanetin yalnızca Kral Ahaz'ın günlerindeki bir krize işaret ettiğini ve bu nedenle bu pasajın uzak bir geleceğe atfedilemeyeceğini iddia ederler. Bazı Hristiyanlar buradaki kehanetin “Çifte Peygamberlik” içerdiğini söyleyerek yanıt veriyorlar. Ancak bu tür çözümler kolaya kaçmak gibi oluyor maalesef.
"Almah" Kelimesi:
Ayette "Genç Kadın" olarak çevrilen kelime İbranice'de "Almah"tır. Ve en çok "Evlenilebilir Kız", "Evlenebilecek Durumdaki Kız" ve "Genç kadın" olarak çevrilir. "Almah" İbranice Kutsal Yazılarda yedi kez geçer:
Mısırdan Çıkış 24:43 ; Çıkış 2:8 ; Mezmurlar 68:25 ; Süleyman'ın Özdeyişleri 30:19 ; Ezgiler Ezgisi 1:3 ; 6:8 ; Yeşaya 7:14
Bu örneklerin hiçbiri tam olarak "Bakire" anlamına gelmez, ancak "Bakire" kelimesinin olası anlamını da inkar etmez.
Ama öte yandan Eski İbrani kültüründe evli olmayan genç kadınların bakire olduğu varsayıldığı için "Almah", "Bakire" anlamına gelebilir. Yine de, kelimenin mutlaka bekaret anlamına gelip gelmediği konusunda net bir bilgi yoktur.
Almah'ın geçtiği birkaç ayette , kelime açıkça evli olmayan, ancak evlenme çağındaki genç bir kadını ifade eder.
Ne kadar tam olarak bekaret anlamını içermese de , Kutsal Yazılarda hiçbir zaman "Evli Genç Bir Kadın"ı tanımlamak için kullanılmamıştır.
Öte yandan Kutsal Kitapta evlenme çağındaki genç bir Yahudi kadının iffetli olduğunun varsayıldığını hatırlamak önemlidir.
Bununla birlikte, MÖ 3. yüzyılda, İbrani bilim adamları ve Yahudi hahamlardan oluşan bir heyet İbranice Kutsal Yazıları Yunanca'ya çevirme sürecini başlattığında, bakire için Yunanca "Parthenos" kelimesini kullanmaları ilginçtir. Septuagint tercümanları, Mesih'in doğumundan 220 yıl önce, Bakire'den doğumla ilgili içsel bir inanışları olmadan, Yeşeya 7:14'teki "Almah" kelimesini "genç kadın" değil "Bakire" olarak tercüme ettiler. Bu, "Bakire" teriminin olası bir anlamı olduğuna dair kanıt sağlar.
Asıl "Bakire" anlamına gelen kelime çok daha sık görülen "Betulah" kelimesi'dir. İbranice metinde 50 kez geçer. Bu terim yalnızca bakireleri ifade etmektedir. Bu nedenle, bu noktadan hareketle, Yeşeya 7:14'teki "genç kadın" çevirisi bariz görünmelidir.
Günümüz Ortadoks Yahudi Din Adamları Yeşaya 7:14'ün Hahamlar tarafından bir Mesih kehaneti olarak kullanılmadığını iddia ederler.
Bu kesinlikle doğru değildir. Örneğin birinci yüzyılın en saygın Hahamı Hillel the Elder, Yeşaya 7:14'ü bir Mesih metni olarak kullandı. Bu, Targum Yonatan'da bulunur.
Hillel, Yeşaya 7:14 ile Yeşaya 9:6 arasındaki bağlantıya dikkat çekti. Yeşaya 9:6'daki Mesih doğasını gördü ve Yeşaya 7:14'te de Mesih ile ilgi bir kehanetin olduğu sonucuna vardı.
Hillel, bu pasajların Hizkiya'yı Mesih olarak işaret ettiğine inanıyordu. Belki de bunu, iki pasajın Nasıralı İsa'ya atfedilmesine karşı çıkmak için yaptı ya da Hizkiya'nın Mesih olduğuna içtenlikle inandı. Her iki durumda da burada, Mesih'in zamanında önde gelen Yahudilerin Yeşaya 7:14'ün vaat edilen Mesih'i anlattığını kabul ettiklerine dair kanıtımız var. Yahudilerin Yeşaya 7:14'ü hiçbir zaman Mesih için kullanmadıklarını söyleyenler yanılıyorlar.
Peki Bu Ayette Bahsedilen Kişi Kimdir?
Eski Ahit'te, Mesih hakkındaki en temel fikir, onun doğruları kurtaracak, kötüleri yargılayacak ve İbrahim'e emanet edilen antlaşma vaatlerini yerine getirecek bir Yahuda (ve daha sonra Davut evi) kralı olduğudur.
Yeşaya 7:9'da Ahaz'a, "Bana güvenmezseniz, güvenlikte olamazsınız.”
ifade edilmiştir. Peki burada bahsedilen güven ve imanın amacı nedir?
Tanrı'nın Yahuda için iyi bir şey yapacağına dair soyut bir inanç mı?
Hayır, çok daha spesifik.
Bu inanç, Tanrı'nın Davut'a verdiği vaatlere olan inançtır. Bu nedenle Yeşaya 7:13'te Ahaz'dan "Davut'un Evi" olarak söz eder. Ayrıca, Yeşaya'nın, Yahuda'nın düşmanlarını tanımlaması, Yahuda ile olan karşıtlığa dikkat çekiyor:
"Haydi, Yahuda'ya saldıralım, halkı korkutup ülkeyi ele geçirelim, Taveal'ın oğlunu kral ilan edelim. “ ‘Buna karşılık Egemen RAB diyor ki, bu tasarı asla gerçekleşmeyecek. Çünkü Şam sadece Aram'ın başkenti, Resin de sadece Şam'ın başıdır. Efrayim'e gelince, altmış beş yıl içinde paramparça edilip halk olmaktan çıkacak. Samiriye sadece Efrayim'in başkenti, Remalya'nın oğlu da sadece Samiriye'nin başıdır. Bana güvenmezseniz, güvenlikte olamazsınız.’ ”
(YEŞAYA 7:6-9)
Burada iki şey öne çıkıyor.
Birincisi, Suriye ve İsrail'in amacı, Yeruşalim'e gelip Davut Evinin Kralını başka bir hanedandan bir kralla değiştirmektir. Dolayısıyla saldırı, Tanrı'nın Davut'a verdiği vaatlere doğrudan bir saldırıdır. İkincisi ise, Tanrı dikkati bu ulusların liderlerine çekiyor. Resin ve Remalya bu ulusların başlarıdır: Tanrı'nın sadakat andı ettiği Davut evinin kralı değil.
Peki ya buradaki işaret nedir? Gelecekte, yani yedi yüzyıl sonraysa bu işaret Ahaz için nasıl bir anlam ifade edebilirdi? Bu sorun, işaretin ne anlama geldiğine dair temel bir yanlış yorumlamadan ortaya çıkar. Yeşaya, Ahaz'a: "Bana güvenmezsen, güvenlikte olamazsın." dedi.
Sonra Ahaz bir inanç eksikliği sergiler ve bir işaret istemeyi reddeder. Ahaz'a verilen işaret, Yeşaya'nın sözünün tamamını doğrular. Tanrı'nın Davut hanedanına sadık kalacağını doğrular, ama aynı zamanda Kral Ahaz hakkındaki hükmü de onaylar. Bu, vaadin dili dikkatli bir şekilde okunduğunda ortaya çıkar:
(Yeşaya 7:14-15) "Bundan ötürü Rab'bin kendisi size bir belirti verecek: İşte, kız gebe kalıp bir oğul doğuracak; adını İmmanuel koyacak. Çocuk kötüyü reddedip iyiyi seçecek yaşa gelince tereyağı ve bal yiyecek."
“Kötüyü reddedip ve iyiyi seçme” dili, Kral olarak tahta çıkmayı ifade eden bir dildir. Bu, burada Mesih hakkında bir kehanetle ilgili daha fazla kanıt sağlar. Ayrıca çocuğun büyüyünce “Tereyağı ve bal yiyeceği” söyleniyor. Ancak o zaman insanların ne zaman tereyağı ve bal yiyeceği sorusunu sormamız gerekiyor. Tanrı şu cevabı verir:
(Yeşaya 7:16-22) "Ama çocuk kötüyü reddedip iyiyi seçecek yaşa gelmeden, seni dehşete düşüren o iki kralın toprakları ıssız kalacak. “RAB seni, halkını ve babanın soyunu Efrayim'in Yahuda'dan ayrıldığı günden bu yana görülmemiş bir felakete uğratacak; üzerinize Asur Kralı'nı saldırtacak. “O gün RAB Mısır ırmaklarının ta uçlarından sinekleri, Asur topraklarından arıları ıslıkla çağıracak. Akın akın gelip derin vadilerde, kaya kovuklarında, dikenli çalılıklarda, otlaklarda konaklayacaklar. “O gün Rab Fırat'ın ötesinden kiraladığı usturayla –Asur Kralı'yla– sakalınızı, saçlarınızı, beden kıllarınızı tıraş edecek. O günlerde bir inekle bir çift koyun besleyen aldığı bol süt sayesinde tereyağı yiyecek. Ülkede kalan herkes bal ve tereyağıyla beslenecek."
Ahaz'a daha çocuk büyümeden Rab'bin gerçekten de İsrail'i ve Suriye'yi yok edeceği söylendi. Ama ona bir şey daha söylendi: Çocuk büyümeden Tanrı İsrail ve Yahuda'yı topraklarından atacak ve yeniden yerleştirecek. Yeşaya, bölümün ilerleyen kısımlarında, kendi yerlerinde büyüyen "Diken ve çalılardan"den söz ediyor; bu durum, Yeşaya 53-55'te Acı Çeken Hizmetkar'ın gerçekleştireceği işe kadar düzelmedi (bkz. 55:13). Buradaki kehanet, yalnızca İsrail ve Suriye'nin yok edilmesini değil, Mesih soyunun doğumunun gecikmesini ifade ediyor.
İmmanuel'in Anlamı
İmmanuel'in önemine ilişkin geleneksel Yahudi öğretisi şöyledir:
Yeşaya 7:14'e göre henüz doğmamış bir erkek bebeğe verilecek isim olan "Tanrı bizimledir", görünüşe göre 16. ayetin açıklamak istediği bir semboldür. Adın genellikle kesme işaretiyle yazılması gerekir; ama aslında buradaki immanu'el sözcükleri, evrensel olarak Yeşeya 8:10'da kabul edildiği gibi, özel bir ad değil, "Tanrı bizimledir" anlamına gelen basit bir ifadedir. İmmanuel adı Talmudik veya Midraşik literatürde hiç geçmiyor.
Ortaçağ Yahudi yorumcusu David Kimhi, Yeşaya 7:14 hakkında, buradaki işaretin yalnızca peygamberin mesajına olan inancı güçlendirmek olduğu yorumunu yaptı. İşaretin (çocuğun) gelecekteki bir oluşumun sembolü değil, Ahaz'ın çağdaşı olması gerektiğine inanıyordu.
Fakat Kutsal Yazılar neyi gösteriyor? Ahaz'ın İmmanuel'in alametini reddedip Asur Kralı'na döndüğünü hatırlayın. İşaret, o zaman ve gelecekte Yahudi halkının yararınaydı. Tanrı, yalnızca Ahaz'ın nesli için değil, aynı zamanda Yahudi halkının gelecek nesilleri için de kaybedilen umudu geri veriyordu. Kehanetin verildiği zamanın ötesinde olduğunu düşünmek mantıklıdır. Peygamber krala işaretin mucizevi bir şey olacağını söyledi. Ve eğer bu doğum alışılmadık bir şey olacaksa, iyimser bir annenin daha güvenli bir gelecek umudunu ifade etmek için ilk oğluna seçeceği bir isimden daha fazlası olmalıydı. Kehanet, kral için yalnızca bir teselli sözü de değildi. Bu, Tanrı'nın tarihin akışını değiştirme vaadiydi: Tanrı'nın insanlıkla olan ilişkisini değiştirecek bir işaret.
İmmanuel'in Kimliği
Eğer bu kehanet yerel referanstan daha fazlasına sahip olacaksa -eğer bu bildiri Tanrı'nın kendi halkına vahyi olacaksa- ayette vaat edildiği gibi çocuğun olağanüstü biri olması gerekirdi. Bazıları, dönemin en önde gelen kişisi olan Ahaz'ın oğlu Hizkiya olduğunu öne sürüyor. Ancak, Ahaz tahta çıktığında, Hizkiya zaten dokuzuncu yaşına ulaşmıştı.
Bazıları çocuğun Yeşaya'nın ya da Ahaz'ın başka bir çocuğu olduğunu söylüyor. Bununla birlikte, peygamberlikteki anneden "Alme" (evlenme çağındaki genç bir kadın) olarak söz edildiğinden, bu iki önerme de savunulamaz. Anne, Yeşaya ya da Ahaz'ın karısı değildir. Anne, çocuklarına Tanrı'ya olan umudu simgeleyen isimler verecek olan Yahuda'daki tüm annelere atıfta bulunabilir mi? Ya da peygamberin asil bir çağdaşı olabilir mi ve çocuğunun adı, insanlarla birlikte Tanrı'nın varlığını simgeliyor olabilir mi? Çocuğunun adı gelecek olan bir Mesih'i ima ediyor olabilir mi? Eğer öyleyse, Hristiyanların inandığı gibi annesi Meryem ve çocuğu Yeşua yani İsa mıdır? Bakireden doğum öğretisinin temeli, Yeni Ahit'te Meryem'in bir erkekle cinsel ilişkiye girmediğini belirten İsa'nın doğum anlatımlarındadır.
Matta 1:23, Yeşaya 7:14 ayetinden alıntı yapar ve bunun İsa Mesih'te gerçekleştiğini görür. Yeşaya, İsrail'in işlerine Tanrı'nın egemen müdahalesinden söz ettiği için bu meşru bir uygulamadır. Matta, uzun zamandır beklenen Mesih'in gelişine Tanrı'nın mucizevi müdahalesini ima etti. İsrail ulusunun nihai koruması, zayıf anlaşmalar veya orduların gücüyle sağlanamazdı. Aksine, Mesih aracılığıyla Tanrı'nın elinden olacaktır.
Tanrı, Yeşaya'yı İsrail tarihinin çok önemli bir zamanında bir umut mesajı iletmesi için görevlendirdi. Tanrı'nın yaklaşıp halkının arasına yerleşeceği zaman geliyordu. Bir ulus olarak İsrail'in, yaklaşan yargılara rağmen Tanrı'nın varlığının vaadinin devam edeceğine dair güvenceye ihtiyacı vardı. Bu mevcudiyet soyut bir şekilde değil, çok görünür bir şekilde, İmmanuel olan İsa olarak görünür olacaktı.
Tanrı, oğlunu yeryüzüne gönderirken, sonsuzluğun zamanı işgal etmesine neden oldu. Bu geçici bir ziyaret değildi; İsa geldiğinde, Yeryüzü ve Tanrıyı, Zaman ve Sonsuzluğu bir araya getirdi.
Ebedi Söz insan bedenine büründü ve bu birlik sonsuza dek sürecek. Yeryüzündeki kusursuz insan olarak İsa Mesih, sonsuzluğa boyutunda yaşamanın nasıl bir şey olduğunu bize gösterdi. İmmanuel olarak İsa da bize kalıcı varlığının sözünü veriyor, bu da onun her zaman bizimle olacağı anlamına geliyor, “ …çağın sonuna kadar bile." Kral Ahaz'da kaybolan güvence sözleri, son anlamlarını İsa'nın takipçilerinin yaşamlarında buldu.
Yeşaya'nın Ahaz'a yaptığı duyuru, kralın içinde bulunduğu kötü durumu tersine çevirmesi için büyük bir fırsattı. Sadece ulusun iyiliği için değil, aynı zamanda ruhunun iyiliği için de Tanrı'nın rehberliğini hevesle aramalıydı. Ahaz, kendi ruhsal yaşamındaki krizi çözmek için Yeşaya'nın peygamberlik sözüne ihtiyaç duyuyordu. Ancak Ahaz uğursuz bir seçim yaptı. Kendi şartlarına göre güvenlik arayışında ısrar etti ve toprakları Asurlularla yaptığı ittifakla birlikte ezildi. Ahaz doğruluk gösterisinde Allah'tan bir alamet istemezdi. Tanrı, “Küçük bir varlık mı?” Tanrı, güneşi ve yıldızları bir günde yaratmış, sonra o güneşi savaş gününde hareketsiz kılmıştır. İsrail halkı için kızıldenizi ikiye böldü, Mısırlıları boğdu. İstediği zaman her şeyi yapabilen bu aynı Tanrı, bir çocuğun görünüşte imkansız olan doğumunu bir mucizeye dönüştürecek kudrettedir.
Gerçekten de, Tanrı için çok zor bir şey var mı?
Tanrı bizi sevdiği için bizimledir. Tanrı bizden biri oldu çünkü bize nasıl biri olduğunu göstermek istedi. Tanrı şimdi bile bizimle olmak istiyor. Soru şu ki, onunla birlikte olmak istiyor muyuz?
Kaynakça
Kitabı Mukaddes Şirketi / Yeni Yaşam Yayınları 2001, 2008
Evet Kitabı Mukaddes Tanrı Sözüdür! (Lütfi Ekinci/John Gilchrist) Sayfa 83-84
Young, Edward J., The Immanuel Prophecy: Isaiah 7:14-16 (İkinci Madde). The Westminster Theological Journal , 16:23-50 (Kasım 1953), s. 171-177.
Isaiah 7:14 Virgin's Birth (One For Israil)
Is “virgin” or “young woman” the correct translation of Isaiah 7:14? (GotQuations)
ความคิดเห็น